Deprem Öncesi Hazırlık: Hayat Kurtaran Önlemler
Türkiye'nin büyük bir bölümünün deprem riski altında olduğu gerçeği, depreme hazırlıklı olmanın önemini bir kez daha vurgulamaktadır. Deprem öncesi alınacak önlemler ve yapılacak hazırlıklar, deprem anında ve sonrasında hayat kurtarabilir. Bu makalede, deprem öncesi yapılması gereken hazırlıklar ve alınması gereken önlemler hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Deprem Çantası Hazırlama
Deprem çantası, deprem sonrası ilk 72 saat içinde ihtiyaç duyabileceğiniz temel malzemeleri içeren bir acil durum çantasıdır. Bu çanta, kolay ulaşılabilir bir yerde (örneğin, evin giriş kapısının yanında) bulundurulmalıdır.
Deprem çantasında bulunması gerekenler:
- Su: Kişi başı günlük 2 litre olmak üzere, en az 3 günlük su (toplam 6 litre/kişi)
- Gıda: Konserve gıdalar, kuru yiyecekler, enerji barları gibi bozulmayan ve hazırlaması kolay yiyecekler
- İlk yardım malzemeleri: Bandaj, antiseptik solüsyon, ağrı kesici, reçeteli ilaçlar, makas, cımbız
- Hijyen malzemeleri: Islak mendil, el dezenfektanı, diş fırçası, diş macunu, sabun, tuvalet kağıdı
- Kıyafet: Yedek kıyafetler, yağmurluk, kalın çoraplar, sağlam ayakkabılar
- Uyku malzemeleri: Uyku tulumu veya battaniye
- Aydınlatma ve iletişim araçları: El feneri, yedek piller, düdük, radyo, powerbank, şarj kabloları
- Belgeler: Kimlik, pasaport, ehliyet, sigorta poliçeleri, banka bilgileri gibi önemli belgelerin kopyaları (tercihen su geçirmez bir poşet içinde)
- Nakit para: Küçük banknotlar ve bozuk paralar
- Diğer: Çok amaçlı çakı, ip, kağıt, kalem, çakmak veya kibrit (su geçirmez bir kapta), küçük bir çadır
Deprem çantasını düzenli olarak kontrol etmek ve içindeki malzemelerin son kullanma tarihlerini takip etmek önemlidir. Ayrıca, ailenizin her üyesi için kişisel ihtiyaçları (bebek maması, bebek bezi, özel ilaçlar vb.) çantaya eklemeyi unutmayın.
Ev Güvenliği Sağlama
Evinizin depreme karşı güvenliğini sağlamak, deprem anında yaralanma riskini azaltır ve eşyalarınızın zarar görmesini önler.
Ev güvenliği için yapılması gerekenler:
- Mobilyaları sabitleme: Yüksek ve ağır mobilyaları (kitaplık, dolap, buzdolabı vb.) duvara sabitleyin.
- Ağır eşyaları alt raflara yerleştirme: Kitaplık ve dolaplarda ağır eşyaları alt raflara, hafif eşyaları üst raflara yerleştirin.
- Cam eşyaları koruma: Cam eşyaları kilitli dolaplarda saklayın veya dolap kapaklarına güvenlik kilitleri takın.
- Ayna ve tabloları sabitleme: Ayna ve tabloları duvara sağlam bir şekilde sabitleyin ve yatak başlarının üzerine asmaktan kaçının.
- Avize ve lambaları sabitleme: Avize ve asılı lambaları sağlam bir şekilde tavana sabitleyin.
- Tehlikeli maddeleri güvenli yerlerde saklama: Yanıcı, patlayıcı ve zehirli maddeleri güvenli ve kilitli dolaplarda, mümkünse zemin seviyesinde saklayın.
- Elektrik, su ve doğalgaz tesisatını kontrol etme: Elektrik, su ve doğalgaz tesisatınızı düzenli olarak kontrol ettirin ve ana vanaların/şalterlerin yerlerini öğrenin.
Aile Afet Planı Oluşturma
Aile afet planı, deprem anında ve sonrasında ailenizin güvende kalmasını sağlamak için önemlidir. Bu plan, aile üyelerinin deprem anında ne yapacaklarını, nerede buluşacaklarını ve nasıl iletişim kuracaklarını içermelidir.
Aile afet planı için yapılması gerekenler:
- Güvenli yerler belirleme: Evinizin her odasında deprem anında sığınabileceğiniz güvenli yerleri (sağlam masa altı, iç duvar köşeleri vb.) belirleyin ve aile üyelerine gösterin.
- Tahliye yolları belirleme: Evinizden güvenli bir şekilde çıkabileceğiniz en az iki tahliye yolu belirleyin ve bu yolları düzenli olarak kontrol edin.
- Buluşma noktaları belirleme: Deprem sonrası aile üyelerinin buluşacağı iki nokta belirleyin: biri evinizin yakınında, diğeri mahallenizin dışında (okul, park vb.).
- İletişim planı oluşturma: Aile üyelerinin birbirleriyle ve şehir dışındaki akrabalarla nasıl iletişim kuracağını planlayın. Şehir dışındaki bir akrabayı "aile iletişim koordinatörü" olarak belirleyin.
- Acil durum numaralarını öğrenme: Acil durum numaralarını (112, AFAD 122, itfaiye 110 vb.) öğrenin ve bu numaraları görünür bir yere asın.
- Düzenli tatbikat yapma: Aile afet planınızı düzenli olarak (yılda en az iki kez) tatbikat yaparak test edin ve gerekirse güncelleyin.
Bina Güvenliği Kontrol Etme
Yaşadığınız binanın depreme dayanıklılığını kontrol ettirmek, deprem öncesi yapılması gereken en önemli hazırlıklardan biridir.
Bina güvenliği için yapılması gerekenler:
- Bina risk analizi yaptırma: Yaşadığınız binanın depreme dayanıklılığını uzman mühendislere kontrol ettirin.
- Güçlendirme çalışmaları: Gerekirse binanızın güçlendirme çalışmalarını yaptırın.
- Bina yönetimi ile iletişim: Apartman yönetimi ile iletişim kurarak binanın depreme hazırlık durumunu öğrenin ve gerekli önlemlerin alınmasını talep edin.
- Sigorta yaptırma: Eviniz ve eşyalarınız için deprem sigortası (DASK) yaptırın.
Eğitim ve Bilinçlendirme
Deprem konusunda eğitim almak ve bilinçlenmek, deprem öncesi hazırlığın önemli bir parçasıdır.
Eğitim ve bilinçlendirme için yapılması gerekenler:
- İlk yardım eğitimi: Temel ilk yardım eğitimi alın ve bu bilgileri düzenli olarak tazelemek için kurslara katılın.
- Deprem bilinci eğitimi: AFAD ve Kızılay gibi kurumların düzenlediği deprem bilinci eğitimlerine katılın.
- Çocukları bilgilendirme: Çocuklarınıza deprem hakkında yaşlarına uygun bilgiler verin ve deprem anında ne yapmaları gerektiğini öğretin.
- Topluluk hazırlığı: Mahalle ve apartman sakinleri ile birlikte deprem hazırlığı çalışmaları yapın ve bilgi paylaşımında bulunun.
Sonuç
Deprem öncesi hazırlık, deprem anında ve sonrasında hayat kurtarabilir. Deprem çantası hazırlamak, ev güvenliğini sağlamak, aile afet planı oluşturmak, bina güvenliğini kontrol ettirmek ve deprem konusunda eğitim almak, depreme hazırlıklı olmanın temel adımlarıdır. Bu hazırlıkları yapmak ve düzenli olarak güncellemek, deprem gibi doğal afetlerin etkilerini en aza indirmenize yardımcı olacaktır.
Unutmayın, depreme hazırlıklı olmak bir tercih değil, bir zorunluluktur. "Deprem öldürmez, hazırlıksız olmak öldürür."